Program Denetimi

Program denetimi program kodlarının işletilmesi sırasında döngüler, sapmalar gibi yapıların oluşturulmasını sağlayan mekanizmadır. Delphi programının işletilmesinde kod blokları da önemli rol oynar.

Program denetiminin ana yapıları:

• Karar (selection)
• Döngü (loop, iteration)
• Atlama (jump)

Klasik (geleneksel) programlamada programın akışı sıradan gider. Diğer bir deyişle programın işletimi, deyimlerin sırasıyla yürütülmesiyle (satır satır) devam eder. Bir karar, döngü ya da bir atlama deyimi ile karşılaşılması durumunda programın akışını değiştirir.

Ana karar yapıları şunlardır:

•  If..Else   
•  Switch

 Döngüler özellikle programın etkinliği bakımından önemli bir programlama tekniğidir.

Döngü Yapıları:

• While
•  Do
•  For
•  Foreach

 Atlama (Jump) yapıları ise program denetimini hiçbir koşula bağlı olmadan (doğruda) bir diğer deyime geçirir.

Atlama deyimleri:

• Goto
• Break
• Continue

1-If.Then.Else Yapısı

Yapısı:

IF <koşul> THEN <doğru olduğunda çalışacak kod> ELSE <yanlış olduğunda çalışacak kod>;

IF yapısı true ya da false değerinden birisini döndürür.

Örnek:

If yasi >= 18 then

    yetiskin:=true

else

    yetiskin:=false;

Basit bir koşul için tek parçalı bir IF yapısı yeterlidir:

Örnek:

If sonuc=true then

    exit;

Örnek:

If yasi>=18 then

Begin

    yetiskin:=true;

    ucret:=1000;

end

else

Begin

    yetiskin:=false;

    ucret:=500;

end;

DİKKAT: Else deyiminden sonra ; işaretinin kullanılmaz.

2-For.To/Downto.Do.; Yapısı

Bir grup kodun belli bir sayıda yinelenmesi gerekebilir. Örneğin birden ona kadar saymak gibi.

Örnek:

For x:=10 downto 1 do y:=y+1;

Yukarıdaki kod ile y'nin değeri bir artırılır.

x:=10;

y:=y+1;

x:=9;

y:=y+1;

x:=8;

y:=y+1;

x:=7;

y:=y+1;

x:=6;

y:=y+1;

x:=5;

y:=y+1;

x:=4;

y:=y+1;

x:=3;

y:=y+1;

x:=2;

y:=y+1;

x:=1;

y:=y+1;

Farklı döngü adımları da kullanılabilir:

for i:=2 to 10 step 2 do.....

3-While.Do.; Yapısı

While.do döngüleri de bir tür yineleme mekanizmasıdır. Repeat deyimine çok benzer ancak tek farkı While döngüsünde döngüye girmeden önce soru sorulur. Döngü koşulu sağlanırsa döngüye girilir, sağlanmazsa girilmez.

Örnek:

While x<10 do x:=x+1;